Перад  вайной  наша  сям’я  жыла  ў  вёсцы  Старыя  Максімавічы.  Мама,  Хрысціна  Нікіфараўна  Патупчык,  рана  аўдавела  і  адна  выхоўвала  шасцёра  дзяцей: Ніну,  Пятра,  Яўгена,  Івана,  Валянціна,  Галіну.  Мы  жылі  дружна  і  вельмі  любілі  матулю.  Нягледзячы  на  тое,  што  Пятро  на  два  гады  маладзейшы  за  Ніну, у  школу  яны  пайшлі  ў  адзін  год,  паспяхова  скончылі  яе,  паступілі  ў  педвучылішча.  Пятро  настаўнічаў  у  Бёрдаўскай,  а  Ніна – у  Убалацкай  і  Стаяльскай  школах.

Калі  пачалася  вайна,  20-гадовы  Пеця  падаўся  ў  партызаны.  Быў  байцом  277-га  партызанскага  атрада.  Пасля  вайны  мы  атрымалі  на  яго  пахаванку.

Брат  Валянцін  памёр  7  сакавіка  1945  года  ад  голаду.  У  26  гадоў  не  стала  і  брата  Яўгена.  Ужо  няма  і  Ніны  з  Іванам.

Сястра  Ніна  ўсё  жыццё  працавала  настаўніцай  у  Максімавіцкай  школе,  а  ў  гады  вайны  не  раз  выконвала  заданні  партызан.  Я  была  яшчэ  малая,  і  Ніна  брала  мяне  з  сабой,  выдавала  за  дачку.  Ды  і  спакайней  было  разам  дабірацца  да  Ялізава,  хадзіць  у  Брадзец,  іншыя  населеныя  пункты.

На  ўсё  жыццё  запомніўся  мне  жудасны  1942  год, калі  фашысты  расстралялі нашых  аднавяскоўцаў,  сярод  іх  была  і  наша  маці.  Іх імёны  занесены  ў кнігу  “Памяць”, але  я  лічу  неабходным  у  святочныя  дні  65-й  ьгадавіны  Вялікай  Перамогі  ўспомніць  бязвінных  ахвяр  вайны.  Міхаіл  Іванавіч,  Марыя  Мікітаўна,  Дзмітрый  Міхайлавіч  Кнігі,  Фядора  Акімаўна  Кніга,  Вера  Іванаўна  Патупчык,  Алена  Іосіфаўна  Меляшкевіч,  дзве  дзяўчыны-партызанкі,  прозвішчы  якіх  не  ведаю,  былі  расстраляныя  за  вёскай.  Але  варожыя  кулі  дасталі,  напэўна,  не  ўсіх.  Веру  патупчык,  цяжарную жанчыну,  хутчэй  за  ўсё  зажыва  закапалі,  бо  калі  з’ехалі  карнікі,  і  вясковыя  мужыкі адкапалі  яму,  каб  пахаваць  нябожчыкаў  па-хрысціянску,  на  яе  целе  не  было  слядоў  ад  куль.

Жудасныя,  страшныя  падзеі  той  вайны,  пакалечаныя  лёсы  старых  і  малых  нельга  забываць.  Было  б  правільным  на  тым  месцы,  дзе  ў  1942 годзе  былі  расстраляны  старамаксімаўцы,  устанавіць  памятны  знак,  бо  ў  той  яме  засталіся  навекі   дзве  маладзенькія  дзяўчынкі – разведчыцы  партызанскага  атрада.

Успамінала  падзеі  вайны

Г. ШАМАЛЬ